- Casuïstiek uit het casusboekje sociale wijkteams van de Transitiecommissie Sociaal Domein.
Bart en zijn vrouw Chantal raken beiden hun baan kwijt. Ze verkopen hun huis met een forse restschuld en huren een sociale huurwoning. Uiteindelijk lukt het Chantal als eerste om een nieuwe baan te vinden. Bart kan hier moeilijk mee omgaan en in 2014 verlaat Chantal met beide kinderen de woning. Bart raakt in een diepe depressie, raakt aan de drank en gaat gokken. Daardoor ontstaan er achterstanden in de betaling van de vaste lasten zodat een huisuitzetting onafwendbaar lijkt. Omwille van de kinderen besluit Bart zich te herpakken en meldt hij zich bij het wijkteam. Samen met Bart stelt de wijkcoach een plan op. Uitkeringen en toeslagen worden op orde gebracht, betalingsregelingen worden afgesproken, de stadsbank neemt de schuldsanering ter hand. Bart wordt aangemeld voor een zorgtraject bij een verslavingskliniek en hij begint aan een re-integratietraject. Het vinden van een baan blijkt echter problematisch vanwege zijn drankgebruik. Omdat hij als wanbetaler te boek staat is de aanvullende zorgverzekering beëindigd. En vanuit de basisverzekering krijgt hij geen tandartskosten vergoed.
Oplossing omgekeerde toets
- Het effect
We willen bereiken dat Bart een baan vindt en uit de bijstand stroomt. Ook moet hij weer zijn eigen financiën gaan organiseren.
- Grondwaarden van de wet
Eén van de grondwaarden van de Participatiewet is het bevorderen van zelfredzaamheid, bij voorkeur via betaald werk.
- Ethische aspecten
Het slechte gebit houdt de werkloosheid in stand. Dat is slecht voor zijn eigenwaarde, maar ook voor de gemeentelijke budgetten. Zo doet Bart langer een beroep op bijstand en dat kost veel geld.
Randvoorwaarden
Je kunt ervoor kiezen om dit te betalen vanuit de re-integratiegelden. Het is noodzakelijk om het traject tot een goed einde te brengen. Je kunt dit ook betalen vanuit de bijzondere bijstand. Dat mag niet standaard, maar als sprake is van een bijzondere situatie dan kan het wel. Als goed wordt gemotiveerd dan is er geen reden voor de accountant om de betaling af te keuren. Ook voor schulden mag – als sprake is van dringende redenen – bijstand worden betaald. Je kunt als gemeente in beleidsregels opnemen wat je daaronder verstaat. De CRvB geeft de buitenste grenzen aan (wat is in ieder geval een dringende reden), maar als gemeente kun je daar prima je eigen kleur aan geven. De accountant toets op de gemeentelijke beleidsregel zolang die redelijk is.
