• Rug recht in de rechtbank

Wat zijn de dagelijkse dilemma’s uit de praktijk? Met verhalen uit de praktijk geven professionals van Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond een inkijkje in het ingrijpende werk van een jeugdbeschermer. Zoals met het verhaal van Emma.

Al drie maanden is deze procedure aan de gang. Ik ben bij zitting nummer drie omdat de rechtbank eerder niet tot een besluit kon komen. Niet zo gek, want een gezagsbeëindiging uitspreken doe je niet wanneer er ook maar 1% twijfel is.

Wie denkt dat vragen aan de rechtbank om een ouder gezag af te nemen een routine-klusje is voor de jeugdbeschermer, onderschat hoe zwaar ons werk is. Dit is niet iets wat de gemiddelde jeugdbeschermer fluitend doet. Het laat mij alles behalve koud en ik kan lang aanhikken tegen zo’n zitting. Ik zie het verdriet van een moeder en de spanning bij de betrokkenen. Ik ben mij sterk bewust van de impact van ons werk.

Berusting is wat er moet komen. Berusting voor de hoofdpersonen in dit verhaal. Twee lieve kinderen van zeven en vijf jaar, moeder, vader en oma. Berusting over de woonplek van de kinderen. Voor nu tot aan volwassenheid.  En gelukkig krijgen zij nu wat ze zo nodig hebben na hun valse start in hun leven. Namelijk, veiligheid en stabiliteit bij oma; de plek waar zij zich na vijf jaar eindelijk thuis beginnen te voelen.

Moeder heeft hard gevochten. Er is niet goed voor haar gezorgd toen zij zelf nog een jong kind was. Ook zij heeft een valse start gehad in het leven. Ook zij was ooit slachtoffer en is ernstig beschadigd. Moeder  was een angstige  instabiele vrouw van wie haar emoties alle kanten uit gingen. Van wanhoop naar vrees, van verdriet naar boosheid, van intense liefde naar knetterende haat. Altijd in strijd met zichzelf en de mensen om haar heen. Soms tot het punt van schreeuwen en fysieke agressie.

Moeder is gegroeid door de jaren heen. Ze heeft meer en meer controle gekregen over haar grillige emoties en over haar leven. Dat is mooi om te zien. Ik zeg het haar vaak, ik hoop dat ze me hoort.

Waarom deze vrouw dan toch “straffen” met het afnemen van haar gezag? Want dat is hoe moeder het voelt. Waarom dan nu? Het antwoord is; haar instabiliteit is onveilig voor de kinderen. Al die stress en heftige emoties van hun moeder, het maakte ze angstig en onzeker. Jaren later zijn deze sporen nog duidelijk zichtbaar in hun gedrag. Mama houdt veel van ze, maar dat maakt alles ook zo ingewikkeld.  Mogen ze wel blij zijn met hun nieuwe eigen  kamer bij oma, maken ze mama daar niet verdrietig mee?

We vragen van deze moeder het allermoeilijkste; stoppen met vechten en berusten. In het belang van de kinderen.

In de rechtbank staat een gespannen moeder, naast een intimiderende advocaat, klaar voor een strijd. Ik lieg als ik zeg dat zo’n toga mij niets doet. De rechtbank is veel meer het terrein van de advocatuur. De advocaat geeft mij, met een strenge blik, een hand. De toon is gezet.

Ik heb mijn betoog uitgeschreven. Ik ben gespannen en dan is het moeilijk om in de rechtbank onze visie helder en sterk neer te zetten. Wij zijn er voor het belang van de kinderen. Het blijft een imponerende setting. Deze kinderen hebben het nodig dat ik mijn werk goed doe vandaag, dat ik geen steken laat vallen.

Ik hoop dat mijn betoog ook recht doet aan de sterke vrouw die moeder inmiddels is. Ook al staat het bijna haaks op ons verzoek.

De rechter doet uitspraak. Hij beëindigd moeders gezag. De kinderen zullen opgroeien bij oma. Links van mij zit een ontroostbare moeder. Achter mij voel ik de opluchting van oma en de vader van de kinderen. Hoewel ik tevreden ben over de uitspraak van de rechter, verlaat ik de rechtbank met een bedrukt  gevoel.

Het is twee weken na de zitting en moeder komt vandaag voor het eerst weer op gesprek bij mij. Een bekende van de moeder heeft mij erop geattendeerd dat moeder haar verdriet en boosheid grof heeft geuit op social media. Moeder zou het liefst mijn keel dicht knijpen. Ik herken hierin haar impulsiviteit en heftige manier van reageren. Een post op social media is zo geplaatst, met één klik. Ik had het liever niet geweten.

Zou ze op de afspraak komen? Hoe zit ze erbij? Ik vind het moeilijk om in te schatten hoe dit gesprek gaat verlopen.

Moeder komt binnen en geeft mij gespannen een hand. Ze uit haar verdriet en boosheid. Ze praat snel en luid met wilde armbewegingen. Ze struikelt soms over haar woorden. Ik geef haar de ruimte. Ik probeer nogmaals zo goed mogelijk antwoord te geven op haar vragen en haar gerust te stellen. We zetten haar niet op een zijspoor, ze is en blijft de moeder van deze twee kinderen. Ze is belangrijk. Ik vraag haar of ze in hoger beroep zal gaan. Ze zegt; “oma zorgt goed voor mijn kinderen. Dat weet ik echt wel, hoe pijnlijk ik dit ook vind. Ik stop met dit gevecht. Ik moet het een plekje gaan geven.”

Wat is ze een goede moeder geworden… Ik hoop dat ze zich dat beseft.

• Emma
  Jeugdbeschermer bij Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond

 

• Vanwege privacy redenen is het verhaal geanonimiseerd.