Niels (23) is vijf jaar wanneer zijn ouders ontdekken dat hij autisme heeft. Hij was als kind erg op zichzelf en vond het moeilijk om contact te maken met anderen. ‘Ik vond het vroeger lastig om mij open te stellen naar anderen, ik wilde namelijk helemaal niet opvallen. Dan zouden mensen zien dat ik anders ben’, vertelt hij.
Prikkels
Voor Niels was het altijd erg duidelijk dat hij meer moeite heeft met dingen dan zijn leeftijdgenoten. Zo ervaart hij prikkels van buitenaf erg intens. Niels: ‘Geluiden, lichten, pratende mensen, het kost mij veel energie om dit te verwerken.’
Maar ook voelt hij een hoge druk om normaal te presteren en een druk sociaal leven op te bouwen. ‘Ik doe graag leuke dingen, maar mensen beseffen niet dat ik na een middagje op het terras het hele weekend moet bijkomen. Ik vind het lastig om dat te delen en anderen vinden het lastig om het te begrijpen’, vertelt hij.
Maskeren
‘Ik wilde zo graag net zo zijn als anderen’, zegt Niels. Om dit voor elkaar te krijgen, is hij gaan maskeren: het gedrag van anderen gaan kopiëren. ‘Dat ben ik nu weer aan het afleren, want daarmee verlies je je eigen identiteit. Nu probeer ik echt te kijken naar wie ík ben en wat ik mezelf juist heb aangeleerd. Dat doe ik door na te gaan wat er de afgelopen jaren is gebeurd en te kijken wat mijn eigen keuzes waren en welke keuzes zijn beïnvloed door bijvoorbeeld docenten en andere leerlingen.’ Met vallen en opstaan leert hij zijn eigen pad te bewandelen.
Vooroordelen
Niels ervaart veel vooroordelen. Zo wordt er vaak gedacht dat mensen met autisme geen empathie hebben of het liefst alleen zijn. Niels: ‘Ik ben juist heel empathisch en sociaal. Ook wordt er vaak gedacht dat mensen met autisme geen humor hebben of sarcasme niet begrijpen, maar dat is toch sowieso per persoon heel verschillend?’
Ieder een eigen verhaal
Wat het extra lastig maakt voor Niels is dat de meeste mensen informatie ontvangen over autisme die is gebaseerd op onderzoeken. ‘Zelf komen wij weinig aan het woord. Daardoor worden er zoveel vooroordelen de wereld in gegooid. Ik heb mijn eigen verhaal, en zo heeft iedere jongere met autisme zijn of haar eigen verhaal. Het is belangrijk dat daar meer naar wordt geluisterd.’
Erover praten
Praten over autisme is niet altijd even makkelijk. Gelukkig heeft Niels een goede band met zijn ouders en zus, en kan hij met hen goed praten over zijn autisme. ‘Het is belangrijk om met iemand te praten die je vertrouwt. Iemand die jou begrijpt en waarbij je je goed voelt. Dit is niet altijd makkelijk om te vinden, maar het is echt belangrijk om te delen waar je mee zit en er niet alleen mee te blijven zitten.’
Sociale media
Deze steun en herkenning vond Niels op Instagram. ‘Mijn ex heeft ook autisme, wij begrepen elkaar erg goed. Het is heel fijn om iemand in je omgeving te hebben die zo goed begrijpt wat je doormaakt. Toen het uitging viel die herkenning weg. Ik miste dat ontzettend. Ik kwam er toen achter dat er op Instagram een hele community is. Ik vond het wel bijzonder dat het vooral meiden waren die veel op Instagram deelden over autisme. Mag ik me als man niet kwetsbaar opstellen? Ik dacht daar ga ik verandering in brengen! Ik voel me nu ontzettend gehoord en gesteund, en iedereen is heel blij met een jongen in de groep. Ik kan mijn verhaal kwijt en andere mensen ontmoeten. Het is alleen maar positief.’
Tips van Niels
- Zoek een plek, persoon of (huis)dier waar je helemaal jezelf bij durft te zijn. Ik heb bijvoorbeeld veel hulp gehad van paardrijden. Paarden hebben geen vooroordelen, ze willen niemand buitensluiten, iedereen mag er zijn. Door de hulp van het paard heb ik geleerd veel socialer te zijn. Het belangrijkste is: blijf er niet alleen mee zitten.
- Kijk ook naar de voordelen van autisme, in plaats van alleen naar de nadelen. Zo kunnen de meesten goed luisteren, staan ze altijd voor iedereen klaar en zijn we betrouwbaar en leergierig. En wij hebben juist geen vooroordelen over anderen.
- Ik wil behandelaars graag meegeven dat ze echt naar de persoon moeten kijken, niet alleen naar de theorie. Ik, en anderen die ik ken, hebben namelijk ervaren dat behandelaars veel vooroordelen hebben.
Ben jij benieuwd naar meer ervaringen en tips van Niels? Volg hem dan op Instagram: @autismeenik.
Bron: NJI.nl
De kracht van het alledaagse 